H. MYŚLENIE EMOCJONALNE I LOGICZNE
5. ZABAWA TERAPEUTYCZNA. UŻYWAJ ZABAWY ABY POMÓC OPANOWAĆ PRZYTŁACZAJĄCE UCZUCIA.
Dlaczego?
Zabawa jest głównym sposobem, w jaki młodzi ludzie mogą badać i opanowywać uczucia, które w innym przypadku mogłyby wydawać się zbyt przytłaczające, by sobie z nimi poradzić. Zabawa może pomóc im wyrwać się z nawykowego „odtwarzania” lub unikania trudnych wspomnień. Ważne jest, aby dzieci mogły odgrywać swoje trudne uczucia lub aby nastolatki mogły radzić sobie z nimi poprzez np. dramę, dziennik, rozmowę lub kreatywne pisanie. Może to pomóc „wyciągnąć” i otworzyć swoje myśli na pełniejszą świadomość emocji. Specjaliści od rozwoju dziecka odkryli, że zabawa obserwowana i rozumiana przez wspierającego, refleksyjnego dorosłego rozwija u dzieci zdolność do rozumienia, że ich wewnętrzne przeżycia to tylko jeden ze sposobów patrzenia na świat — a istnieją też inne sposoby widzenia tej samej rzeczywistości.
Jak do tego doprowadzić?
• Obserwuj zabawę z zainteresowaniem.
• Nawet jeśli początkowo jest to trudne, staraj się zachęcać (a nie unikać czy zniechęcać) do rozmów o trudnych tematach, które pojawiają się w zabawie.
• Zachęć dziecko lub nastolatka do poruszania tematów, o których wiesz, że nie są podejmowane w zabawie, choć powinny.
• Delikatnie pomagaj dostrzegać możliwe związki między zabawą, a prawdziwymi życiowymi problemami, aby rozwijała się autorefleksja.
Przykłady:
Strach: Jeśli dziecko przypadkowo zobaczyło coś w telewizji, przestraszyło się
i zaczęło się tym przejmować, wspieraj ten temat poprzez zabawę, zamiast go unikać, nawet jeśli zabawa może wydawać ci się powtarzalna i nieprzyjemna.
Wstyd: Lalki i pluszowe zwierzęta mogą przeżywać udawane wypadki podczas korzystania z toalety, co może powodować zażenowanie lub frustrację, a Ty możesz wspierać te „inne” osoby w rozpoznawaniu takich uczuć.
Samotność: Zapytaj dziecko lub nastolatka, co by się stało, gdyby jego ulubiony bohater programu telewizyjnego poczuł, że nie ma żadnych przyjaciół w szkole, lub co mógłby zrobić, gdyby jego dobry przyjaciel się wyprowadził.
Podniecenie: Kukiełki lub pluszowe zwierzęta mogą być wykorzystywane do odgrywania wszelkiego rodzaju intensywnych emocji, ale z zachowaniem odpowiedniego dystansu emocjonalnego od dziecka, co pozwala mu na wyraźniejsze przemyślenie tych intensywnych emocji.
Pamiętaj, że żadna terapia nigdy nie przyniesie pożądanych przez Ciebie efektów, jeśli nie podejmiesz wysiłku zrozumienia Swojego dziecka…
Zachęcam do dyskusji i odwagi w zadawaniu pytań.
Fizjoterapeuta – Daniel Strzałkowski
Opracowane na podstawie:
1. „ Floortime Strategies to Promote Development in Children and Teens” A.Davis, L. Isaacson, M. Harwell
2. Notatki, materiały, doświadczenia własne.